Burgemeester Eberhart van der Laan steekt een negen-armige kandelaar (Chanukkia) aan op de Dam in Amsterdam, tijdens de viering van Chanoeka op de Dam. (2010, Foto ANP)
Chanoeka is het feest van de overwinning van de Makkabeeën op de Seleuciden onder leiding van Antiochus Epifanes en de inwijding van de tempel.
In 1 Mak. 1:41 lezen we dat Antiochus van alle inwoners in zijn rijk één volk wil maken, en de Israëlieten worden verplicht al hun eigen gebruiken op te geven: er mogen geen offers meer worden gebracht in de tempel, de sabbat en de feestdagen worden afgeschaft, de tempel en de priesters worden ontwijd en ze mogen hun zonen niet meer besnijden. Maar de Makkabeeën kiezen niet voor assimilatie... ze houden van hun God, ze willen Hem dienen, Hem gehoorzamen en zich houden aan wat door Hem is voorgeschreven in de Tora... Dus besluiten ze terug te vechten: de strijdkreet van Mattatias in 1 Mak. 2:27 is: "Laat ieder die de wet is toegedaan en p al staat voor het verbond zich bij mij aansluiten". Tijdens de strijd ontstaat er een bijzondere eenheid in Israël: velen sluiten zich aan bij de Makkabeeën (zie 1 Mak.2:16,42; 3:2).
De Makkabeeën stierven liever dan dat ze God's geboden zouden overtreden: vrouwen werden vermoord omdat ze hun kinderen hadden laten besnijden (1 Mak. 1:60), een groep van 1000 mensen werd afgeslacht, omdat ze niet terugvochten op de Sabbat (1 Mak. 2:31-38) en Eleazar werd doodgeslagen omdat hij weigerde varkensvlees te eten (2 Mak. 6:18-31). Hun trouw aan de Tora moesten de Israëlieten bekopen met hun leven. Na ruim 3 jaar is daar uiteindelijk de overwinning en kan de aanbidding van de God van Israël weer in ere worden hersteld. Het Joodse volk en de Tora zijn gespaard.
Terug naar Nederland. Ook hier is al 3 jaar lang een strijd gaande die qua onderwerp sterk doet terugdenken aan de tijd van de Makkabeeën: de strijd over het onverdoofd ritueel slachten. De overwinning lijkt echter behaald nu de Eerste Kamer zich gekeerd heeft tegen het wetsvoorstel van de Partij voor de Dieren. Ik citeer Rabbijn Evers die met een diep gevoel van dankbaarheid op 14 december de volgende woorden schreef:
"Het `slacht-debat’ hangt al drie jaar als een zwaard van Damocles boven ons hoofd. We hebben meer dan duizend dagen en nachten met bloed, zweet en tranen gewerkt om de politiek te overtuigen van de onjuistheid van een verbod als voorgesteld in het wetsvoorstel. We hebben geschreven, gesproken, gedebatteerd en geluisterd met en naar iedereen, die hier maar iets mee te maken heeft of had. Ik kon gewoon niet geloven, dat de kosjere slacht verboden ging worden... Misschien is wel het mooiste van deze lange nacht van duizend nachten, dat de Joodse gemeenschap zo eensgezind is opgetrokken. Onze eenheid was hartverwarmend. Moge het zo blijven! Am Jisraeel chai!"
Moge dit een extra reden zijn om het feest met de Joodse gemeenschap mee te vieren!
Bron: Pillar of Fire
